„Kamień–papier–nożyce” — nowa książka Anny Szyjkowskiej-Piotrowskiej
„Kamień–papier–nożyce. Wrażliwość metamorficzna jako projekt sztuki i filozofii” dr hab. Anny Szyjkowskiej-Piotrowskiej to kolejna ważna pozycja w dorobku naszej wykładowczyni.
O książce
Kamień–papier–nożyce, a może człowiek–zwierzę–roślina? Czy w dziecięcej zabawie ukrywa się prawda o tym, że jestem akurat tym właśnie, człowiekiem, kobietą, tu i teraz?
Wrażliwość metamorficzna pojawia się, gdy zaczynamy rozumieć, że moglibyśmy być kimś innym i że możemy się innym stawać. Dzięki przemianom morfologicznym czy biologicznym, ale też dzięki empatii i rozszerzonej identyfikacji.
Choć przemiana – objawiająca się poprzez epoki, media i materiały symbolizowane w książce przez kamień, papier i nożyce – nieustająco zadziwia, jest przecież zjawiskiem codziennym, normalnym. Stawanie się czymś innym nie stanowi kary zesłanej przez mitycznych bogów. Jest pragnieniem poetów, dzieci, ascetek, estetów, każdego w jakimś stopniu.
W euforii związanej z metamorfozą, pomimo lęku przed przemianą – warto odróżnić wrażliwość metamorficzną od nowego kolonializmu intelektualnego, który ekspansywnie zagarnia ontologię innych istnień.
Kamień–papier–nożyce. Wrażliwość metamorficzna jako projekt sztuki i filozofii to książka rozpięta pomiędzy nadzieją a zagrożeniami, pomiędzy przyszłością podobną do przeszłości a przyszłością, której nie potrafimy sobie wyobrazić.
Anna Szyjkowska-Piotrowska
„Kamień–papier–nożyce. Wrażliwość metamorficzna jako projekt sztuki i filozofii”
Wydawnictwo słowo/obraz terytoria, 2024
„Coraz częściej widzę, że ukuty przeze mnie termin wrażliwości metamorficznej jest dziś bardzo potrzebny, opisując wielką falę nowej tendencji w humanistyce środowiskowej. Jednak poza entuzjazmem wokół rosnącej świadomości połączeń z innymi bytami i pogłębiania wrażliwości, dzielę się intuicjami niebezpieczeństw związanych z powierzchownością i hipokryzją ontologicznej ekspansji na inne byty. Intelektualny kolonializm to drugi biegun nowych teorii i praktyk, który diagnozuję i opisuję. Nasza ekspansja nie musi mieć charakteru terytorialnego, może mieć charakter wyobrażeniowy, być może podbijamy, zagarniamy, eksplorujemy, wyzyskujemy rośliny, zwierzęta, obiekty – tym razem intelektualnie. Stawanie się innym może okazać się coraz bardziej dosłowne” — pisze autorka.
dr hab. Anna Szyjkowska-Piotrowska, prof. uczelni — teoretyczka sztuki, filozofka kultury, lingwistka. Autorka książek „Po-twarz. Przekraczanie widzialności w sztuce i filozofii” (Słowo/obraz terytoria, 2015) i „Dyrygując falom. Myślenie w wizualno-muzycznych awangardach” (Słowo/obraz terytoria 2019), autorka artykułów i esejów o tematyce artystycznej. Interesuje się nowymi wyzwaniami etyki w projektowaniu, zagadnieniami tożsamości, jej przemianami i ich obrazowaniem. Działa na styku dyscyplin i współpracuje artystycznie.
Na Wydziale Wzornictwa prowadzi zajęcia Nowa etyka w projektowaniu oraz cykl otwartych konwersatoriów Wyzwania współczesności.
