Dyplom Karoliny Palczuk w CSW w Toruniu
Na wystawie „Projekt: biżuteria artystyczna” w CSW Znaki Czasu w Toruniu pokazywany jest dyplomowy projekt biżuterii „Samoregulacja Qi” naszej absolwentki Karoliny Palczuk.
„Biżuteria funkcjonowała w codzienności jako ozdoba, pamiątka, manifest, a czasem znak oporu. Jednocześnie była i nadal pozostaje dziełem sztuki; w tym sensie jest bardziej dostępna niż wiele obiektów oglądanych w galeriach i muzeach. Noszona blisko ciała, staje się prywatna i intymna, nabiera indywidualnych znaczeń, wiąże się z pamięcią, emocjami i tożsamością właściciela” – pisze Anna Wiszniewska, kuratorka wystawy „Projekt: biżuteria artystyczna” w Centrum Sztuki Współczesnej w Toruniu.
Wśród prac ponad 90 artystek i artystów – powstałych od lat 40. XX wieku do dziś – jest pokazywany dyplomowy projekt biżuterii „Samoregulacja Qi” naszej absolwentki Karoliny Palczuk, zwyciężczyni jednej z trzech nagród w Konkursie Young Design 2025.
„Samoregulacja Qi” Karoliny Palczuk to biżuteria typu smart wearable stworzona dla osób zmagających się z dermatillomanią – zaburzeniem objawiającym się kompulsywnym skubaniem skóry. Projekt umożliwia zadawanie sobie kontrolowanego bólu poprzez wciskanie w skórę trzpienia w trudnych emocjonalnie momentach. Integralna aplikacja wspiera proces terapeutyczny poprzez analizę zachowań, edukowanie oraz codzienne zachęcanie do refleksji nad własnymi emocjami i stylem życia.
Tekst kuratorski
Biżuteria artystyczna to dziedzina, w której spotykają się sztuka i codzienność, przedmiot użytkowy i indywidualna ekspresja, piękno i idea. Prezentowana wystawa jest opowieścią o polskiej biżuterii powojennej – od lat 40. XX wieku po współczesność. Na ekspozycji możemy spojrzeć na nią zarówno przez pryzmat formy i materiału, jak i historii, która się w niej odbija.
Pokazujemy biżuterię z drewna, ceramiki, skóry, miedzi, srebra czy bursztynu, ale także z papieru, tworzyw sztucznych i „znalezisk” codzienności. Od „ubogich” ozdób pierwszych lat powojennych, przez modernistyczne eksperymenty i rzeźbiarskie formy lat 70., aż po współczesne realizacje na pograniczu sztuki krytycznej i dizajnu – każdy z prezentowanych obiektów opowiada o czasie, w którym powstał. Biżuteria ta oddaje ducha swojej epoki – inspirowana tradycją ludową, secesją czy średniowieczem, wpisuje się w obchody ważnych rocznic, a niekiedy komentuje wydarzenia polityczne i społeczne. Wśród obiektów zobaczymy zarówno broszki o motywach etnograficznych, jak i prace nawiązujące do historii, a także współczesne realizacje poruszające kwestie tożsamości i pamięci.
Nie sposób mówić o tej dziedzinie bez twórców – pionierów i kolejnych pokoleń artystów. Wystawa przywołuje sylwetki Jadwigi i Jerzego Zaremskich, Józefa Fajngolda, Ludmiły i Ryszarda Rohnów, a także członków grup twórczych UFO. Pokazuje również fenomen rodzinnych tradycji i artystycznych duetów, które budowały rozpoznawalne marki.
Biżuteria funkcjonowała w codzienności jako ozdoba, pamiątka, manifest, a czasem znak oporu. Jednocześnie była i nadal pozostaje dziełem sztuki; w tym sensie jest bardziej dostępna niż wiele obiektów oglądanych w galeriach i muzeach. Noszona blisko ciała, staje się prywatna i intymna, nabiera indywidualnych znaczeń, wiąże się z pamięcią, emocjami i tożsamością właściciela.
Specyfika i rola biżuterii fascynują także twórców działających na innych polach sztuki: malarzy, rzeźbiarzy, grafików czy dizajnerów. Na zaproszenie kuratorki przygotowali oni prace odnoszące się do fenomenu biżuterii artystycznej i zjawisk, które wokół niej narastały, dowodząc, że ta dziedzina wciąż inspiruje i prowokuje do refleksji.
„Projekt: Biżuteria artystyczna” to nie tylko przegląd obiektów – to także namysł nad tym, czym biżuteria była i czym pozostaje: artefaktem, medium wartości, świadectwem czasu i tożsamości. Mała forma, noszona blisko ciała, potrafi mówić wielkie rzeczy.
Uczestniczki i uczestnicy
Projektantki / Projektanci:
Andrzej Bandkowski, Karolina Bik, Marcin Bogusław, Daniela Bukowska, Jacek Byczewski, Bogumił Bytomski, Grzegorz Błażko, Mamert Celmiński, Bartosz M. Chmielewski, Andrzej Ciechomski, Hanna Czajkowska, Danuta Czapnik, Ewa Czarnota-Zaremska, Józef Czerwosz, Magdalena Czerwosz, Danuta Duszniak, Józef Fajngold, Michał Fatyga, Henryk Grunwald, Lucyna Hubert-Nieniewska, Marek Huculak, Giedymin Jabłoński, Filip Jackowski, Tomasz Jagiełło, Anna Januszkiewicz-Bandkowska, Joanna Jaworska, Tadeusz Jaworski, Paweł Kaczyński, Małgorzata Kalińska, Stanisław Kędzierski, Danuta Kobielska, Julia Kotarbińska, Jakub Kozik, Aleksandra Kozłowska, Zofia Kozubska, Witold Kozubski, Karina Królak, Bolesław Książek, Jadwiga Kucharska, Zdzisław Lenart, Weronika Majewska, Aleksandra Mamoń, Magdalena Maślerz, Piotr Małysz, Maja Mrozińska, Andrzej Mroziński, Marek Nałęcz-Nieniewski, Marta Noszka, Marek Nowaczyk, Jacek Ostrowski, Mariusz Pajączkowski, Karolina Palczuk, Urszula Podbielska-Kowalska, Paweł Podbielski-Kowalski, Pracownia Brokat, Jacek A. Rochacki, Kamilla Rohn, Ludmiła Rohn, Ryszard Rohn, Józef Różycki, Ewa Rudowska, Jolanta Ryba-Ołdachowska, Wojciech Rygało, Jerzy Sendłak, Stanisław Sikora, Michał Smyka, Joachim Sokólski, Magdalena Stajszczak, Tomasz Stajszczak, Jerzy Stolarski, Jan Suchodolski, Andrzej Szadkowski, Jerzy Szkrabko, Kazimiera Szymańska, Michał Ślusarczyk, Sława Tchórzewska, Iwona Trela-Mroziuk, Marcin Tymiński, Olgierd Vetesco, Leszek Weiss, Tomasz Wichrowski, Arek Wolski, Alicja Wyganowska, Jakub Wyganowski, Michał Wysocki, Jadwiga Zaremska, Antek Zaremski, Jerzy Zaremski, Łukasz Zaremski, Marcin Zaremski, Tomasz Zaremski, Hanna Zdanowska, Jacek Zdanowski, Ella Żubrowska
Artystki / Artyści:
Izabela Chamczyk, Marcelina Jarnuszkiewicz, Kajetan Karkuciński, Jakub Kozik, Marta Noszka, Magdalena Lazar, Adriana Lisowska, Paweł Olszczyński
„Projekt: biżuteria artystyczna”
Centrum Sztuki Współczesnej w Toruniu
7.11.2025–8.03.2026
Kuratorka: Anna Wiszniewska