„Art for Democracy III”

„Art for Democracy III”
Wystawa Pracowni Domeny Publicznej dra Krzysztofa Wodiczki i dr Ewy Bobrowskiej

Czas trwania wystawy: 12.07–24.09 2025
Wernisaż: sobota, 12.07.2025, godz. 16.00

Miejsce: Galeria na Wydziale Wzornictwa ASP w Warszawie, ul. Myśliwiecka 8

Uczestniczki i uczestnicy: Krzysztof Wodiczko, Ewa Bobrowska, Krzysztof Bykowski, Hanna Chimiak, Magdalena Ciemierkiewicz, Jakub Daněk, Xawery Deskur, Kacper Dziedzic, Mateusz Hołysz, Karolína Hovězáková, Weronika Kocewiak, Patryk Krendzelak, Kamil Kucharzewski, Ann-Marie Najderek, Barbara Pazio, Maciej Powała, Dominika Reszka, Anna Sokołowska, Anastasia Trykoz, Zofia Urbaniak, Filip Zubowski.

Na idealistycznym obrazie demokracji liberalnej czy oświeceniowej współczesnych społeczeństw zachodnich pojawiło się w ostatnim czasie wiele rys i wewnętrznych pęknięć. Trwałe, racjonalne i szlachetne, wydawałoby się, zakorzenienie z jednej strony w tradycji i filozofii ateńskiej, z drugiej w projekcie oświeceniowym i empiryzmie Johna Locka, okazało się niewystarczające. Paradoksalnie, w erze quasi-empiryzmu wirtualności i rodzącej się sztucznej inteligencji, naznaczonej kryzysem „realnego”, musimy mierzyć się z nawrotem ultrakonserwatywnych tendencji, opartych na chęci ocalenia tego, co jawi się w danym momencie jako kulturowo ugruntowane „realne”. Być może jest to niejako ostatni ruch obronny zagrożonej zbiorowej tożsamości, przywiązanej do starych, bezpiecznych wzorców, poprzedzający narodziny zupełnie nowej formy.

W tym duchu przewartościowań i „jutrzenki nowej demokracji” powstały prace prezentowane na wystawie „Art for Democracy III” w galerii na Wydziale Wzornictwa. Wystawa ta jest pokłosiem trzyletniego projektu badawczo-dydaktycznego w ramach grantu Art for Democracy and Peace No. 101085256, przyznanego przez Komisję Europejską (European Commission, European Education and Culture Executive Agency EACEA).

W ramach kontynuowania badań i refleksji artystycznej nad niezwykle istotną, w świetle ostatnich wydarzeń, problematyką demokracji, planujemy w przyszłym roku podjęcie specjalnego tematu dotyczącego roli i misji artysty w podzielonym społeczeństwie. Zadaniem dla młodych artystów będzie szukanie nowych metod pracy, które mogłyby przyczynić się do inspirowania i wspomagania dialogu między zwaśnionymi politycznie obywatelami.

W ciekawej architektonicznie przestrzeni galerii Wydziału Wzornictwa ASP w Warszawie prezentowane są dzieła wyznaczające różne kierunki toczącej się aktualnie dysputy na temat współczesnej demokracji. Są to prace studentek i studentów, doktorantek i doktorantów, absolwentek i absolwentów oraz prowadzących Pracownię Domeny Publicznej Wydziału Sztuki Mediów – dra Krzysztofa Wodiczki i dr Ewy Bobrowskiej. Wystawa obejmuje prace z ostatniego roku. Są one zróżnicowane pod względem formalnym. Poza wideo artem i dokumentacją działań artystycznych, prezentowane są również obiekty, projekcje, instalacje wizualne, dźwiękowe i performensy.

Wystawę otwiera najważniejsza praca, dokumentacja tegorocznej projekcji Krzysztofa Wodiczko z 4 kwietnia 2025, która powstała w ramach Video Mapping Festival Ouverture w Lille we Francji. Ukazuje ona partycypacyjną projekcję na fasadę budynku gazety „La Voix Du Nord”, zrealizowaną z udziałem bezdomnych tego miasta.

„Czy pozostanie tylko portret trumienny pewnych oświeceniowych idei?” Ewy Bobrowskiej to ironiczna refleksja dotycząca zaskakujących postaw wśród obecnego młodego męskiego pokolenia wyborców.

Dwie z prezentowanych prac studenckich powstały jako wynik współpracy wspomnianej pracowni z organizacją Międzynarodowa Inicjatywa Humanitarna, zajmującą się świadczeniem pomocy psychologicznej uchodźcom znalezionym przy białoruskiej granicy. Praca „Ręce” doktoranta Xawerego Deskura i Kaspra Dziedzica to wstrząsające opowiadanie o losie uchodźcy poprzez medium słowa i gesty rąk. Inną formą dokumentowania obecności osób uchodźczych w Polsce jest projekcja Kacpra Dziedzica, wyświetlająca zdjęcia portretowe młodych osób uchodźczych na murach galerii.

Ożywione siatki ochronne Krzysztofa Bykowskiego, okalające z zewnątrz przestrzeń galerii, mówią o nowej jakości pracy zespołowej i konieczności renowacji, a może też estetyzacji codziennej przestrzeni miejskiej. Bykowski inscenizuje w tej przestrzeni ciekawą grę w maskowanie.

Wideo doktorantki Magdaleny Ciemierkiewicz porusza temat żywej pamięci o ofiarach zbiorowych mordów, dokonanych na terenie wsi Koniaczów w województwie podkarpackim podczas II wojny światowej, ciągle obecnej w ziemi przechowującej na wieki ludzkie prochy i szczątki zbiorowych mogił.

„Obowiązuje do odwołania”, czyli papierowa kamizelka Patryka Krendzelaka (na wzór kamizelki ratunkowej lub kuloodpornej) jest literalnie „uszyta” z tekstu Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka jako symbol iluzoryczności ochrony wyrażonej przez prawo spisane i istniejące jedynie na papierze.

Wideo dokumentujące działanie Kamila Kucharzewskiego, zatytułowane „Redukcja” to metafora mentalnej i duchowej potrzeby dążenia do odkrycia prawdziwej istoty rzeczy i znaczeń, w procesie stopniowego i bolesnego pozbywania się tego, co nieistotne, tego, co ma „wagę” jedynie „odparowywanego” powietrza. To, co pozostaje jest esencją, choć uchwytną jedynie na granicy istnienia.

Performance Weroniki Kocewiak mówi o dniu codziennym, pracy, zmęczeniu, ale i o czasie odmierzanym nieustannymi powtórzeniami, Nietzscheańskim wiecznym powrotem zdarzeń.

Wirtualny tryptyk Jakuba Daněka, studenta z Czech, studiującego gościnnie na ASP, to futurystyczna wizja pilota dronów.

Karolína Hovězáková, również studentka z Czech, proponuje świeże spojrzenie na znane nam dobrze warszawskie drogi, ulice i obiekty, odrealnione poprzez zderzenie dwóch perspektyw widzenia: codziennego przechodnia i uczestnika manifestacji

Obiekty-zabawki Anny Sokołowskiej są reakcją na drastyczne formy antyaborcyjnych manifestacji i propagandy, rozgrywających się ostatnio w przestrzeni miejskiej. Inną formę okiełznania śmierci i lęku stanowią papierowe odlewy rzeczywistych, znalezionych na terenie Ukrainy pocisków Anastazji Trikoz, wykonane z papieru rosyjskich gazet.

W instalacji „Dezerter” Mateusz Hołysz eksponuje nóż odziedziczony po dziadku, byłym wojskowym, unoszący się tuż nad taflą wody. Delikatny ruch sprawia, że czubek ostrza przebija taflę wody i burzy jej nieskazitelną czystość.

„Kneża” Hanny Chimiak to próba rekonstrukcji utraconej i zachowanej jedynie dzięki obrazom pamięci, prywatnej przestrzeni bezpieczeństwa i rodzinnej narracji w formie wnętrza bułgarskiego pokoju. Inna praca badająca tożsamość i pamięć zbiorową pewnej wspólnoty, w tym wypadku mniejszości kaszubskiej, to symboliczny „płaczący” korzeń,  autorstwa Macieja Powały i Dominiki Reszki.

Instalacja dźwiękowa Zofii Urbaniak ujmuje współczesny stan toczących się publicznie polemik, przenikania się myśli, słów i kultur. „Motylarz” Ann-Marie Najderek jest niezwykle intrygującą i ironiczną wizją inspirowaną tradycją czasopisma „Modelarz” Ligi Obrony Kraju.

Wystawa czynna: poniedziałek–piątek, w godz. 12.00–18.00
Wstęp wolny

Kuratorka: dr Ewa Bobrowska

Współpraca: Anna Palacz

Wydarzenie realizowane w ramach Programu Publicznego Wydziału Wzornictwa ASP w Warszawie.